Yazdır

�zg�n �alışma/Original Article
Mikrobiyol Bul 2016; 50(1): 104-111

Ege �niversitesi Tıp Fak�ltesi Hastanesine Başvuran Kan Don�rlerinde ve
HIV-Pozitif Hastalarda İnsan Herpesvirusu-8 Seroprevalansının Araştırılması

Investigation of Human Herpesvirus-8 Seroprevalence in Blood Donors and
HIV-Positive Patients Admitted to Ege University Medical School Hospital, Turkey

İmre ALTUĞLU1, Ayfer YOLCU1, Zeliha Aslı �CEK2, R��han YAZAN SERT�Z1, Deniz G�KENGİN3

1 Ege �niversitesi Tıp Fak�ltesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, İzmir.

1 Ege�University Faculty of Medicine, Department of Medical Microbiology, Izmir,Turkey.

2 Ege �niversitesi Tıp Fak�ltesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, İzmir.

2 Ege�University Faculty of Medicine, Department of Public Health, Izmir, Turkey.

3 Ege �niversitesi Tıp Fak�ltesi, Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir.

3 Ege University Faculty of Medicine, Department of Infectious Diseases, Izmir,Turkey.

�Z

Herpesviridae ailesinde yer alan insan herpesvirusu-8 (HHV-8), Kaposi sarkomu (KS), primer ef�zyonlu lenfoma ve multisentrik Castleman hastalığının başlıca nedenidir. Diğer herpesvirusların aksine HHV-8 seroprevalansı genel pop�lasyonlarda d�ş�kt�r; ancak AIDS gibi imm�n yetmezliği olan kişilerde y�ksek olan prevalans, KS gelişimi a�ısından risk oluşturmaktadır. HHV-8'in k�resel yayılımı b�y�k değişkenlik g�stermekte ve en y�ksek seroprevalans Afrika'da izlenmektedir. �lkemizde HHV-8 seroprevalansının araştırıldığı �alışma sayısı olduk�a kısıtlıdır. Bu �alışmada, sağlıklı kan don�rleri ile HIV-pozitif hastalarda HHV-8 seroprevalansının araştırılması ve �lkemizdeki HHV-8 seroepidemiyolojisine katkıda bulunulması ama�lanmıştır. Kesitsel olarak planlanan bu �alışmaya, Ege �niversitesi Tıp Fak�ltesi Hastanesi Kan Merkezine Aralık 2013-Ocak 2014 tarihleri arasında g�n�ll� kan bağışı i�in başvuran 551 sağlıklı don�r (76 kadın, 475 erkek; yaş aralığı: 18-65 yıl) ve Enfeksiyon Hastalıkları polikliniğine Ekim 2013-Ocak 2014 tarihleri arasında başvuran 173 HIV-pozitif hasta (30 kadın, 143 erkek; yaş aralığı: 18-65 yıl) dahil edilmiştir. Serum �rneklerinde HHV-8 litik antijenlerine karşı gelişmiş IgG antikorlarını saptayan ticari bir ELISA kiti (KSHV/HHV-8 IgG ELISA Kit, Advanced Biotechnologies Inc, ABD) kullanılmıştır. �alışmada, kan don�rlerinin 29'unda (29/551, %5.3), HIV-pozitif hastaların ise 44'�nde (44/173, %25.4) olmak �zere, olguların toplam 73'�nde (73/724, %10.1) HHV-8 seropozitifliği saptanmıştır. Kan don�rleri ve HIV-pozitif hastalar arasında HHV-8 seropozitifliği oranları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (%5.3'e karşı %25.4; p< 0.05). �alışma grupları arasında, yaş dağılımı ve cinsiyet gibi parametrelerle HHV-8 seroprevalansı a�ısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmemiştir (p> 0.05). HIV-pozitif hastalarda; anti-HIV pozitiflik s�resi, CD4+ T h�cre sayısı, HIV-RNA y�k� ve cinsel yolla bulaşan diğer hastalık varlığı �yk�s� ile HHV-8 seropozitifliği arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Sonu� olarak, �alışmamızda saptanan HHV-8 seroprevalansının, �lkemizde yapılan diğer �alışmalar ve Avrupa ve Asya �lkelerinde saptanan seropozitiflik oranları ile benzerlik g�sterdiği belirlenmiştir.

Anahtar s�zc�kler: HHV-8; HIV-pozitif hasta; kan don�r�; seroprevalans.

ABSTRACT

Human herpesvirus 8 (HHV-8), classified in Herpesviridae family, is the etiological agent of Kaposi's sarcoma (KS), primary effusion lymphoma and multicentric Castleman's disease. In contrast to the other herpesviruses, HHV-8 seroprevalence is low in general populations; however, the higher prevalence observed in individuals with immunodeficiencies such as AIDS poses an increased risk for KS. The global distribution of HHV-8 shows great variations, with the highest seroprevalence seen in Africa. The number of studies on the seroprevalence of HHV-8 in Turkey are limited. The aim of this study was to determine the HHV-8 seroprevalences in healthy blood donors and HIV-positive patients, that will contribute HHV-8 seroepidemiological data in our country. This study was designed as a cross-sectional study. A total of 551 healthy donors (76 female, 475 male; age range: 18-65 years) admitted to Ege University Medical School Hospital, Blood Center for blood donation between December 2013-January 2014, and 173 HIV-positive patients (30 female, 143 male; age range: 18-65 years) admitted to infectious diseases outpatient clinic between October 2013-January 2014, were included in the study. A commercial ELISA method (KSHV/HHV-8 IgG ELISA Kit, Advanced Biotechnologies Inc, USA) was used for the detection of IgG antibodies that were structured against HHV-8 lytic antigens. In the study, 29 (29/551, 5.3%) of blood donors and 44 (44/173, 25.4%) of HIV-positive patients, with a total of 73 (73/724, 10.1%) cases were found as HHV-8 seropositive. The difference between blood donors and HIV-positive patients in terms of HHV-8 seropositivity rates was statistically significant (5.3% versus 25.4%; p< 0.05). In both of the study groups, no statistically significant difference was detected between HHV-8 seropositivity with gender and age. When considering HIV-positive patients, no statistically significant difference was observed between HHV-8 seropositivity with the duration of anti-HIV positivity, CD4+ T cell count, HIV-RNA status and history of having sexually transmitted disease. As a result, HHV-8 seroprevalence rate detected in our study is similar to the data of other studies performed in Turkey, as well as the rates reported from other European and Asian countries.

Keywords: HHV-8; HIV-positive patient; blood donors; seroprevalence.

Geliş Tarihi (Received): 03.08.2015 • Kabul Ediliş Tarihi (Accepted): 16.12.2015

GİRİŞ

Herpesviridae ailesinde zarflı bir DNA virusu olan insan herpesvirusu 8 (Human Herpesvirus 8; HHV-8), ilk kez 1994'te kazanılmış imm�n yetmezlik sendromu (AIDS) olan bir hastanın Kaposi sarkomu (KS) dokusunda tespit edilmiştir1. Bulaş yolları arasında t�k�r�k, cinsel temas, vertikal yol ve transplantasyon sorumlu tutulmaktadır. HHV-8'in, Kaposi sarkomu yanı sıra, primer ef�zyonlu lenfoma ve multisentrik Castleman hastalığında etiyolojik role sahip olduğu belirlenmiştir. İnsan konağına iyi adapte olan virus, genellikle imm�n sistemi normal kişilerde hastalık tablosu oluşturmaz. Buna karşın imm�n sistemin baskılanması, virus ile insan konağı arasındaki hassas dengeyi bozarak HHV-8 ile ilgili malignitelere neden olabilir1. HHV-8'in k�resel yayılımı eşit değildir. Afrika'nın bir�ok yerinde HHV-8 prevalansı %50 iken, Avrupa, Amerika Birleşik Devletleri ve Japonya'da prevalans %10'dan azdır. Avrupa ve Amerika'da erkek homoseks�ellerde HHV-8 seroprevalansı %30-50 arasındadır. �lkemizde HIV-pozitif hastalarda ve normal pop�lasyonda HHV-8 seroprevalansını araştıran �alışma sayısı �ok kısıtlıdır. Yılmaz ve arkadaşları2 2002 yılında, 49 kan don�r� ve HIV ile enfekte 50 hastada, HHV-8 IgG antikor pozitifliğini araştırmış, sırasıyla %4 ve %21 oranında seropozitiflik tespit etmiştir. 2013 yılında ise Karlı ve arkadaşları3 HIV-1 pozitif 85 hastada HHV-8 IgG pozitiflik oranını %28.2 olarak bulmuştur.

HHV-8'in serolojik tanısında ve seroprevalansının belirlenmesinde kullanılan d�rt y�ntem bulunmaktadır. Bunlar, enzim temelli imm�nolojik y�ntem (ELISA), imm�nofloresan antikor (IFA) testi, Western Blot (WB) ve imm�nohistokimyasal testlerdir. ELISA teknik olarak uygulaması daha kolay olup seroprevalans �alışmalarında se�ilen y�ntemdir. ELISA testlerinde, rekombinant antijenler, sentetik peptidler veya viral lizatlar kullanılmaktadır. HHV-8 rekombinant antijenlerinin kullanıldığı ELISA testleri, kapsid proteinlerine karşı gelişen �zg�l antikor yanıtını saptadıklarından HHV-8 enfeksiyonu tanısında yararlıdır1. G�n�m�zde kullanılan HHV-8 ELISA sistemlerinde, �� antijenden (K8.1, ORF65, ORF73) birine karşı IgG t�r� antikorlar hedeflenmektedir4. Bu �alışmada, Ege �niversitesi Tıp Fak�ltesi Hastanesi Kan Merkezine başvuran sağlıklı kan don�rleri ve HIV-pozitif hastalarda HHV-8 g�r�lme sıklığının araştırılması, bu iki grupta seroprevalans a�ısından farklılık olup olmadığının belirlenmesi, b�ylece HHV-8 epidemiyolojisine katkıda bulunulması ama�lanmıştır.

GERE� ve Y�NTEM

Bu �alışma, kesitsel bir araştırma olarak planlandı. Araştırmaya alınan g�n�ll�ler, HIV-pozitif hastalar ve sağlıklı kan don�rleri olmak �zere iki gruptan oluşturuldu. Ege �niversitesi Tıp Fak�ltesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları polikliniğine Ekim 2013-Ocak 2014 tarihleri arasında, takip ve tedavi amacıyla m�racaat eden ve katılmayı kabul eden yaşları 18-65 yaş arasında değişen 173 HIV-pozitif hasta �alışmaya dahil edildi. HIV-pozitif hasta grubunda, hastalıklarının s�resi ve cinsel yolla bulaşan hastalık �yk�lerinin olup olmadığı sorgulandı. CD4+ lenfosit sayıları ve beraberinde ge�mişlerine ait HBsAg, anti-HCV, sifiliz test sonu�larına takip dosyalarından ulaşıldı.

Sağlıklı kan don�rleri i�in iki aylık bir kesit i�inde Ege �niversitesi Tıp Fak�ltesi Hastanesi� Kan Merkezine başvuran g�n�ll�leri temsil eden bir �rnek oluşturuldu. Kan merkezi kayıtlarından aylık ortalama don�r sayısı 2000 olarak belirlendi. İki ayda başvuracak olan 4000 g�n�ll�y� temsil edecek �rnek b�y�kl�ğ� %99 g�ven aralığı, %5 hata payı ve %50 g�r�lme sıklığında yaklaşık 550 olarak hesaplandı. Sonu� olarak, Kan Merkezine Aralık 2013-Ocak 2014 tarihleri arasında g�n�ll� kan bağışı i�in m�racaat eden yaşları 18-65 arasında değişen 551 kan vericisi �alışmaya dahil edildi. �alışma i�in Ege �niversitesi Tıp Fak�ltesi Hastanesi Araştırma Etik Kurulu'ndan onay alındı. �rnek alınan her hasta ve don�rden bilgilendirilmiş onam formu alındı.

�alışmaya dahil edilen olgulardan 5 ml ven�z kan �rneği alınarak serumları ayrıldı ve her �rnekten ayrı iki ependorf t�p�ne 1'er cc alikotlanarak �alışma anına kadar -80C'de saklandı.

Serum �rneklerinde HHV-8 IgG antikor taraması, ticari bir ELISA kiti (KSHV/HHV-8 IgG ELISA Kit, Advanced Biotechnologies Inc, ABD) ile Ege �niversitesi Tıp Fak�ltesi Tıbbi Mikrobiyoloji Seroloji laboratuvarında yapıldı. Kit, insan serum veya plazmasında, HHV-8 IgG antikorlarının tespiti i�in, antijen olarak ��z�nd�r�lm�ş KSHV/HHV-8 tam vir�s ekstraktlarının kaplı olduğu mikroplakların kullanıldığı ve litik antijenlerin tespit edilmesi i�in tasarlanmış bir ELISA y�ntemidir. ELISA �alışması �retici firmanın �nerdiği bi�imde uygulandı. Antikor değerleri kalitatif olarak kit prospekt�s�nde tariflenen form�le g�re hesaplandı ve yorumlandı. Eşik değer (cut-off; CO), �� negatif kontrol �ukurunun optik dansite (OD)'lerinin toplamının ortalamasının 3 ile �arpılması ile bulundu. �rneğin OD'si CO değerine b�l�nd� ve ≤ 0.75 negatif, ≥ 1.00 pozitif ve 0.75-0.99 sınır değer olarak yorumlandı.

Veri analizi i�in SPSS 16.0 (SPSS Inc, ABD) paket programı ve verilerin analizinde Pearson ki-kare ve Student t-test kullanıldı.

BULGULAR

�alışmamızda, Ege �niversitesi Tıp Fak�ltesi Hastanesi� Kan Merkezine kan bağışı i�in gelen 551 kan don�r� (76 [%13.8] kadın, 475 [%86.2] erkek; yaş aralığı: 18-65 yıl) ile Enfeksiyon Hastalıkları polikliniğinde takip edilen 173 HIV-pozitif hasta (30 [%17.3] kadın, 143 [%82.7] erkek; yaş aralığı: 18-65 yıl) değerlendirilmiştir. Kan don�rleri ve HIV-pozitif hastalarda cinsiyet dağılımı a�ısından istatistiksel bir fark tespit edilmemiştir (χ2= 0.249).

�alışma sonunda, kan don�rlerinin 29'unda (29/551, %5.3), HIV-pozitif hastaların ise 44'�nde (44/173, %25.4) olmak �zere, olguların toplam 73'�nde (73/724, %10.1) HHV-8 seropozitifliği saptanmıştır. Kan don�rleri ve HIV-pozitif hastalarda HHV-8 seropozitifliği oranları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (%5.3'e karşı %25.4; p< 0.05).

HHV-8 seropozitif ve seronegatif kan don�rlerinin yaş ortalaması sırasıyla 34.24 ± 9.57 ve 34.78 ± 9.54 yıl (p= 0.959); HIV-pozitif hastaların ise sırasıyla 39.09 ± 11.27 ve 39.44 ± 11.32 yıl (p= 0.757) olarak bulunmuş ve her iki grupta da HHV-8 seropozitifliği ile yaş ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır. Buna karşın en y�ksek seropozitiflik oranları, kan don�rlerinde 55-65 yaş (%6.7), HIV-pozitif hastalarda da 45-54 yaş (%27.1) arasında bulunmuştur.

HHV-8 seropozitifliğinin cinsiyete g�re dağılımına bakıldığında; kan don�rlerinde kadınlardaki seropozitiflik oranı (9/76, %11.8), erkeklere g�re (20/475, %4.4) daha y�ksek bulunmakla birlikte, fark istatistiksel olarak anlamlı değildir (p> 0.05). Benzer şekilde, HIV-pozitif erkeklerdeki seropozitiflik (40/143, %28), HIV-pozitif kadınlara (4/30, %13.3) g�re daha y�ksek oranda saptanmış, ancak fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p> 0.05). HIV pozitiflik s�resiyle HHV-8 seropozitifliği arasında da istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmamıştır (χ2= 0.887).

HHV-8 seropozitifliği kan don�rlerinde kadınlarda %11.8 (9/76), erkeklerde %4.2 (20/475), HIV(+) kadınlarda %13.3 (4/26), erkeklerde %28 (40/103) bulunmakla beraber g�zlenen farklar istatistiksel olarak anlamlı değildi.

�alışmamızda, HIV-pozitif hasta grubunda HHV-8 seropozitif bulunan 35 hastanın 6'sında (%17.1) HBsAg ve/veya anti-HCV ve/veya sifiliz ile birliktelik tespit edilmiş; ancak HIV-pozitif, HHV-8 seronegatif hasta grubu ile arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır (p= 0.452). Yine HHV-8 seropozitifliği ile, HIV-RNA pozitifliği ve CD4+ T h�cre sayısı arasında da istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir (χ2= 0.294)� (Tablo I).


Tablo I

TARTIŞMA

Diğer herpesviruslardan farklı olarak, HHV-8 seroprevalansı toplumlarda genellikle d�ş�k olup, belirli gruplarda (�rn. AIDS'li hastalar) artış g�stermektedir5. HHV-8'in k�resel dağılımının ve seroepidemiyolojisinin bilinmesi �nemlidir. �lkemizde HHV-8 seroprevalansı ile ilgili �alışmalar olduk�a kısıtlı sayıdadır. Sunulan bu �alışmada, kan don�rleri ve HIV-pozitif hastalarda HHV-8 seropozitifliği, sırasıyla %5.3 (29/551) ve %25.4 (44/173) olarak bulunmuş; HIV-pozitif hastalardaki pozitiflik oranının, kan don�rlerine g�re istatistiksel olarak anlamlı d�zeyde y�ksek olduğu belirlenmiştir. �alışmamızda, kan don�rlerinde saptanan HHV-8 seroprevalansının, Avrupa �lkelerinde kan don�rleri veya sağlıklı pop�lasyonda saptanan sonu�larla (%2-28) benzerlik g�sterdiği izlenmiştir6,7,8,9. D�nya genelinde sağlıklı pop�lasyonlarda HHV-8 prevalansı, �lkelere g�re farklılıklar g�stermekle birlikte, %2 ile %87 oranları arasında değişmekte ve en y�ksek seroprevalans Afrika �lkelerinde g�r�lmektedir4,5,6,10,11,12. �lkemizden Yılmaz ve arkadaşları2, kan don�rlerinde HHV-8 seropozitifliğini %4 olarak tespit etmişler; Ta�yıldız ve arkadaşları13 ise, pediatrik onkoloji hastalarında %3.3-4.8, sağlıklı �ocuklarda da %7 oranında seropozitiflik saptamışlardır.

HIV-pozitif hastalarda yapılan HHV-8 seroprevalans �alışmaları incelendiğinde, Avrupa �lkelerinde oranların %13 ile %34.6 arasında değiştiği g�r�lmekte; Afrika'da ise bu oranların %38.7-%79'a ulaştığı izlenmektedir4,10,12,14,15,16. �lkemizde, yapılan �alışmalarda HIV-pozitif hastalardaki HHV-8 seroprevalans oranları İstanbul'da Yılmaz ve arkadaşları2 tarafından %21; Karlı ve arkadaşları3tarafından %28.2 olarak bildirilmektedir. İzmir'de ger�ekleştirdiğimiz bu �alışmada da, HIV-pozitif hastalarda saptanan %25.4'l�k seropozitiflik oranı, �lkemizde ve Avrupa �lkelerinde saptanan oranlara paralellik g�stermektedir.

�alışmamızda, en y�ksek HHV-8 seropozitiflik oranının kan don�rlerinde 55-65 yaş (%6.7), HIV-pozitif hastalarda da 45-54 yaş (%27.1) arasında saptanmış olmasına karşın, HHV-8 seroprevalansının �alışma grupları arasında yaş dağılımı a�ısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark g�stermediği belirlenmiştir. Bu durumun, kan don�rlerinde yaş sınırlamasının (18-65 yaş) olması nedeniyle, HIV-pozitif hasta grubunun da aynı yaş aralığından se�ilmesi sonucu, �alışma gruplarında yaş aralığı ve yaş ortalamasının benzer olmasına bağlı olabileceği d�ş�n�lm�şt�r. Yapılan �alışmalarda, bazı araştırıcılar HHV-8 seropozitifliğinin yaş ile birlikte arttığını bildirirken, bazıları da yaş ile seropozitiflik arasında bir ilişki olmadığını ifade etmektedir3,5,7,11,17,18.

HHV-8 seropozitifliğinin cinsiyete g�re dağılımına bakıldığında, kan don�r� kadın ve erkeklerde sırasıyla %11.8 ve %4.2; HIV-pozitif kadın ve erkeklerde ise sırasıyla %13.3 ve %28 olarak saptanmış; cinsiyetler arasında HHV-8 seroprevalansının anlamlı bir fark g�stermediği belirlenmiştir. Yapılan bazı �alışmalar, HHV-8 seropozitifliğinin cinsiyetlere g�re farklılık g�sterdiğini bildirmekte, bazıları ise b�yle bir farklılığın olmadığını vurgulamaktadır3,5,14,19.

HIV-pozitif hastalarda KS gelişimi ile d�ş�k CD4+ T h�cre sayısı (genellikle < 200/mm3) ve antiretroviral tedavi yokluğunun ilişkili olduğu bildirilmiştir20. Bizim �alışmamızda, HHV-8 seropozitifliği, CD4+ T h�cre sayısı < 500/mm3 olan HIV-pozitif hastaların %29.7'sinde (22/74) ve ≥ 500/mm3 olan hastaların %22.6'sında (21/93) saptanmış (Tablo I); gruplar arasındaki farkın anlamlı olmadığı g�r�lm�şt�r. Bu �alışmada, CD4+ T h�cre sayısı < 200/mm3 olan hasta sayısı �ok sınırlı olduğundan, bu d�zey i�in istatistiksel bir analiz yapılamamıştır. Ayrıca �alışmamızda, HIV RNA'sı pozitif olan hastaların %24.2'sinde (30/124) ve negatif olan hastaların %28.6'sında (14/49) HHV-8 seropozitifliği saptanmış (Tablo I); viral y�k ile HHV-8 seropozitifliği arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.

HHV-8'in cinsel yolla bulaştığına ilişkin veriler bulunmakla birlikte, �ocuklarda da y�ksek seropozitifliğin saptandığı bazı �alışmalar, �zellikle gelişmekte olan �lkelerde enfeksiyonun erken yaşlarda t�kr�k ya da farklı yollarla kazanıldığını d�ş�nd�rmektedir17,21,22. Buna karşın Birleşik Devletler ve Batı Avrupa'da, �zellikle homoseks�el erkeklerde artmış oranda HHV-8 pozitifliği bildirilmektedir16,23,24. �alışmamızda, HIV ve HHV-8 pozitif hastalar, benzer yollarla bulaş olasılığı nedeniyle, HBsAg, anti-HCV ve/veya sifiliz varlığı a�ısından da değerlendirilmiş, ancak aralarında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.

Anti-HHV-8 antikorlarının taranmasında; IFA, WB, imm�nohistokimyasal y�ntem ve ELISA olmak �zere farklı y�ntemler kullanılmaktadır1. Ancak seroprevalans, se�ilen y�nteme g�re farklılık g�sterebilir. Aynı zamanda, y�ntemlerde kullanılan antijenlere g�re de farklılık g�zlenebilmektedir6. �rneğin, LANA-1 antijeninin kullanıldığı testlerin duyarlılıklarının d�ş�k olması nedeniyle, d�ş�k titreli toplumlarda tarama amacına uygun olmadığı belirtilmektedir4. HHV-8 testleri arasındaki uyumsuzluğun nedeni, primer olarak enfekte olan kişilerin aynı anda t�m HHV-8 antijenlerine karşı antikor geliştirememesidir25. HHV-8 yanıtında her zaman eş zamanlı olarak hem latent hem de litik antijenlere karşı yanıt oluşmamakta; litik antikorların latent antikorlardan daha sık geliştiği d�ş�n�lmektedir1. G�ncel HHV-8 testlerinin klinik alanda kullanımı kısıtlıdır; bunun nedeni standardizasyon eksikliği ve hangi pop�lasyonda uygulanabileceğinin net olarak belirlenmemiş olmasıdır. Hen�z altın standart olarak kabul edilebilecek bir test bulunmamaktadır. Bu �alışmada kullanılan ELISA testi, tam virus ekstraktlarının kaplı olduğu litik antijenleri tespit eden bir y�ntemdir.

HHV-8'in, ilk kez AIDS'li hastalarda KS etkeni olarak tanımlanmasını takiben, son 20 yılda, virusun �zellikleri, oluşturduğu hastalıklar ve patogenezi hakkında bilgi edinilmiş ve �nemli gelişmeler kaydedilmiştir. Antiretroviral tedavi ile KS insidansı belirgin olarak azalmış olmakla beraber tamamen elimine edilememiştir. İyatrojenik olarak imm�n s�presif hastaların artması, transplant ile ilişkili KS'nin tanımlanmasına yol a�mıştır. HHV-8'in bulaş şeklinin net olarak belirlenmemiş olması, bulaş �nleme stratejilerinin geliştirilmesine engel teşkil etmektedir. B�t�n bu alanlar HHV-8 ve ilişkili hastalıklar konusundaki �alışmaların devamını gerektirmektedir. Sonu� olarak bu �alışma, T�rkiye'de Ege B�lgesi'nde yapılmış ilk ve tek �alışma olması a�ısından �nem teşkil etmekte ve �lkemizdeki HHV-8 seroepidemiyolojisine katkıda bulunmaktadır.

KAYNAKLAR

  1. Edelman DC. Human herpesvirus 8--a novel human pathogen. Virol J 2005; 2:78.
  2. Yılmaz G, �zkan E, Başaran P, K���kbasmacı �. Investigation of HHV-8 infection in HIV infected people in Istanbul, Turkey, p: 43. In: Collection of Papers from the XIV International AIDS Conference, Barcelona, Spain, 7-12 July 2002. Monduzzi Editore, International Proceedings Division, Italia, 2002, Italia.
  3. Karlı B, �nel M, Eraksoy H, Ağa�fidan A. Investigation of HHV-8 prevalence in anti-HIV-1 positive patients in Istanbul, Turkey. Mikrobiyol Bul 2013; 47(3): 493-9.
  4. Engels EA, Sinclair MD, Biggar RJ, et al. Latent class analysis of human herpesvirus 8 assay performance and infection prevalence in sub-saharan Africa and Malta. Int J Cancer 2000; 88(6): 1003-8.
  5. Rohner E, Wyss N, Trelle S, et al. HHV-8 seroprevalence: a global view. Syst Rev 2014; 3:11.
  6. Chatlynne LG, Ablashi DV. Seroepidemiology of Kaposi's sarcoma-associated herpesvirus (KSHV). Semin Cancer Biol 1999; 9(3): 175-85.
  7. Cattani P, Cerimele F, Porta D, et al. Age-specific seroprevalence of human herpesvirus 8 in Mediterranean regions. Clin Microbiol Infect 2003; 9(4): 274-9.
  8. Zavitsanou A, Sypsa V, Petrodaskalaki M, et al. Human herpesvirus 8 (HHV-8) infection in healthy urban employees from Greece: seroprevalence and associated factors. J Med Virol 2007; 79(5): 591-6.
  9. Owen CB, Hughes DJ, Baquero-Perez B, et al. Utilising proteomic approaches to understand oncogenic human herpesviruses (Review). Mol Clin Oncol 2014; 2(6): 891-903.
  10. Ablashi D, Chatlynne L, Cooper HD, et al. Seroprevalence of human herpesvirus-8 (HHV-8) in countries of Southeast Asia compared to the USA, the Caribbean and Africa. Br J Cancer� 1999; 81(5): 893-7.
  11. Ogoina D, Onyemelukwe G, Musa BO, et al. Seroprevalence and determinants of human herpesvirus 8 infection in adult Nigerians with and without HIV-1 infection. Afr Health Sci 2011; 11(2): 158-62.
  12. Rohner E, Wyss N, Heg Z, et al. HIV and human herpesvirus 8 co-infection across the globe: Systematic review and meta-analysis. Int J Cancer 2016; 138(1): 45-54.
  13. Tacyildiz N, Dincaslan HU, Ozdemir H, et al. The seroprevalence of Kaposi's sarcoma associated herpes virus and human herpes virus-6 in pediatric patients with cancer and healthy children in a Turkish pediatric oncology center. Indian J Med Paediatr Oncol 2014; 35(3): 221-5.
  14. Zavos G, Gazouli M, Papaconstantinou I, et al. Prevalence of human herpesvirus 8 DNA sequences in human immunodeficiency virus-negative individuals without Kaposi's sarcoma in Greece. In Vivo� 2005; 19(4): 729-32.
  15. Gao SJ, Kingsley L, Li M,� et al. KSHV antibodies among Americans, Italians and Ugandans with and without Kaposi's sarcoma. Nat Med 1996; 2(8): 925-8.
  16. Martr� E, Esteve A, Schulz TF, et al; Euro-Shaks Study Group. Risk factors for human herpesvirus 8 infection and AIDS-associated Kaposi's sarcoma among men who have sex with men in a European multicentre study. Int J Cancer 2007; 120(5): 1129-35.
  17. Andreoni M, El-Sawaf G, Rezza G, et al. High seroprevalence of antibodies to human herpesvirus-8 in Egyptian children: evidence of nonsexual transmission. J Natl Cancer Inst 1999; 91(5): 465-9.
  18. Viviano E, Vitale F, Perna AM, Cataldo F, Firenze A, Romano N. Human herpesvirus 8 seroprevalence among internationally adopted children coming from Eastern Europe. New Microbiol 2009; 32(1): 11-5.
  19. Batista MD, Ferreira S, Sauer MM, et al. High human herpesvirus 8 (HHV-8) prevalence, clinical correlates and high incidence among recently HIV-1-infected subjects in Sao Paulo, Brazil. PLoS One 2009; 4(5): e5613.
  20. Schwarcz L, Chen MJ, Vittinghoff E, et al. Declining incidence of AIDS-defining opportunistic illnesses: results from 16 years of population-based AIDS surveillance. AIDS 2013; 27(4): 597-605.
  21. Machado DM, Sumita LM, Pannuti CS, Succi RC, Moraes-Pinto MI, Souza VA. Seroprevalence of human herpesvirus 8 infection in children born to HIV-1-infected women in S�o Paulo, Brazil. Braz J Med Biol Res 2005; 38(2): 237-40.
  22. Bagni R, Whitby D. Kaposi's sarcoma-associated herpesvirus transmission and primary infection. Curr Opin HIV AIDS 2009; 4(1): 22-6.
  23. O'Brien TR, Kedes D, Ganem D, et al. Evidence for concurrent epidemics of human herpesvirus 8 and human immunodeficiency virus type 1 in U.S. homosexual Men: Rates, risk factors and relationship to Kaposi's sarcoma.� J Infect Dis 1999; 180(4): 1010-7.
  24. Regamey N, Cathomas G, Schwager M, et al. High Human herpesvirus 8 seroprevalence in the homosexual population in Switzerland. J Clin Microbiol 1998; 36(6): 1784-6.
  25. Schulz TF. Kaposi's sarcoma-associated herpesvirus (human herpesvirus 8): epidemiology and pathogenesis. J Antimicrob Chemother 2000; 45(Suppl T3): 15-27.

İletişim (Correspondence):

Dr. Ayfer Yolcu,

Ege �niversitesi Tıp Fak�ltesi,

Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı,

35100 Bornova, İzmir, T�rkiye.

Tel (Phone): +90 546 627 2018,

E-posta (E-mail): dr.ayfer.bakir@gmail.com

Yazdır