Yazdır

�zg�n �alışma/Original Article
Mikrobiyol Bul 2016; 50(3): 353-360

İdrar �rneklerinden İzole Edilen Grup B Streptokokların Serotip Dağılımı,
Biyofilm �retimi ve Antibiyotik Duyarlılıklarının Araştırılması*

Investigation of the Serotype Distribution, Biofilm Production and Antibiotic Susceptibilities of
Group B Streptococci Isolated From Urinary Samples

Sevin� BABA1, Mustafa Derya AYDIN1

1 İstanbul �niversitesi İstanbul Tıp Fak�ltesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul.

1 Istanbul University Istanbul Faculty of Medicine, Department of Medical Microbiology, Istanbul, Turkey.

*Bu �alışma, İstanbul �niversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiş (Proje No: 21689) ve 2. Ulusal Klinik Mikrobiyoloji Kongresi (10-13 Kasım 2013,� Antalya)'nde poster olarak sunulmuştur.

�Z

İnsanların gastrointestinal ve �rogenital sistemlerinde normal flora �yesi olarak bulunan Streptococcus agalactiae (Grup B streptokok, GBS), �zellikle yenidoğanda sepsis, menenjit ve pn�moninin �nemli etkenlerindendir. Gebelerde ve altta yatan hastalığı olanlarda da ciddi enfeksiyonlara yol a�abilen GBS, �riner sistem enfeksiyonu (�SE) gibi daha hafif enfeksiyonlara da neden olabilir. GBS'lerin on farklı serotipi mevcut olup, serotip dağılımının bilinmesi epidemiyolojik a�ıdan �nemlidir. Biyofilm �retimi, GBS enfeksiyonlarının patogenezinde rol� tartışılan vir�lans fakt�rlerinden biridir. GBS'lerde penisilin ve ampisiline diren� g�r�lmemekle birlikte, penisiline alternatif olarak kullanılan antibiyotiklere karşı �eşitli oranlarda diren� bildirilmektedir. Bu �alışmanın amacı, idrar k�lt�rlerinden izole edilen S.agalactiae suşlarının serotiplendirilmesi, biyofilm oluşturma yeteneklerinin belirlenmesi ve antibiyotik duyarlılıklarının saptanmasıdır. �alışmaya, �riner sistem şikayeti olan hastalardan (38 kadın, 2 erkek; ortalama yaş: 36.7 yıl) tek tip olarak izole edilen ve k�lt�rde �reyen koloni sayısı ≥ 50.000 cfu/ml olan 40 izolat ile şikayeti olmayan hastalardan (19 kadın, 1 erkek; ortalama yaş: 37.2 yıl) izole edilen, tek tip �reme g�stermeyen ve koloni sayısı ≤ 20.000 cfu/ml olan 20 izolat dahil edilmiştir. Suşların izolasyonunda kromojenik agar kullanılmış ve tanımlama konvansiyonel y�ntemlerle yapılmıştır. İzolatlar lateks agl�tinasyon testiyle serotiplendirilmiş ve antibiyotik duyarlılıkları CLSI �nerilerine g�re disk dif�zyon y�ntemiyle belirlenmiştir. Biyofilm oluşumu kongo kırmızılı agar (KKA) ve mikropleyt y�ntemleriyle araştırılmıştır. �alışmamızda, en sık saptanan serotipler V (n= 18; %30) ve II (n= 14; %23.3) olmuş; bunları serotip Ia (n= 10; %16.7), III (n= 9; %15), Ib (n= 3; %5), VI (n= 1; %1.7) ve VII (n= 1; %1.7) izlemiş; serotip IV, VIII ve IX'a rastlanmamış; d�rt (%6.7) suş ise serotiplendirilememiştir. Hasta ve kontrollere ait suşlarda ilk sırayı sırasıyla, serotip V (13/40; %32.5) ve serotip II (6/20; %30) almıştır. T�m suşlar penisilin, vankomisin ve sefotaksime duyarlı olarak bulunmuş; hasta grubunda ofloksasin, eritromisin ve klindamisin direnci sırasıyla, %22.5, %10 ve %5 olarak izlenmiştir. Kontrol grubunda ise eritromisin ve klindamisine diren� oranı %10 olarak saptanırken, diğer antibiyotiklere karşı diren� tespit edilmemiştir. Hasta grubunda ofloksasin direncinin, kontrollere g�re istatistiksel olarak anlamlı d�zeyde y�ksek olduğu belirlenmiştir (p= 0.02). Mikropleyt y�ntemiyle, hasta suşlarının %42.5'inin (17/40), kontrol suşlarının ise %20'sinin (4/20) orta/g��l� d�zeyde biyofilm �rettiği saptanmış, ancak gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p= 0.08). KKA y�ntemiyle t�m suşlar pozitif sonu� vermiş; bu durumun Kongo kırmızısının GBS kaps�l�ndeki sialik aside bağlanmasına bağlı olabileceği ve bu y�ntemin biyofilm oluşumunun araştırılmasında uygun olmadığı d�ş�n�lm�şt�r. Sonu� olarak, �alışmamızda �riner sistemden izole edilen GBS suşlarında sık rastlanan serotiplerin, diğer �alışmalarda da en sık bildirilen serotipler olduğu g�zlemlenmiş ve bulgularımız, GBS'lerin biyofilm oluşturmasının, �SE patogenezinde rol�n�n olmayabileceğini işaret etmiştir. Bununla birlikte saptadığımız y�ksek kinolon direnci, GBS'lere bağlı �SE tedavisinde dikkate alınmalıdır.

Anahtar s�zc�kler: Streptococcus agalactiae; serotiplendirme; biyofilm; antibiyotik duyarlılığı; �riner sistem enfeksiyonu.

ABSTRACT

Streptococcus agalactiae (Group B streptococcus, GBS), a member of normal flora of human gastrointestinal and genitourinary systems, is a leading cause of sepsis, meningitis, and pneumonia particularly in newborn. GBS can also cause severe infections in pregnant women and adults with underlying disease, as well as mild diseases, such as urinary tract infections (UTIs). GBS strains exhibit 10 different serotypes, and the identification of serotype distribution is important epidemiologically. The role of biofilm production is one of the virulence factors that has been discussed in the pathogenesis of GBS infections. Although resistance to penicillin and ampicillin has not been documented in GBS, different rates of resistance has been reported for the alternative antibiotics to penicillin. The aim of this study was to investigate the serotype distribution, the ability of biofilm formation and the antibiotic susceptibilities of S.agalactiae strains isolated from urine cultures. A total of 60 strains were included in the study, 40 of them were isolated from patients (38 female 2 male; mean age: 36.7 years) with urinary tract complaints whose cultures yielded single type of colonies in the number of ≥ 50.000 cfu/ml, whereas 20 of them were isolated from patients (19 female 1 male; mean age: 37.2 years) without urinary tract complaints whose cultures yielded mixed colonies in the number of ≤ 20.000 cfu/ml. Chromogenic media were used for the isolation and the isolates were identified by conventional methods. The isolates were then serotyped by latex agglutination method and their antibiotic susceptibilities were determined by disk diffusion method recommended by CLSI documents. Biofilm formation of the strains were investigated by microplate and Congo red agar (CRA) methods. In our study, the most frequently detected serotypes were V (n= 18; 30%) and II (n= 14; 23.3%), followed by serotype Ia (n= 10; 16.7%), III (n= 9; 15%), Ib (n= 3; 5%), VI (n= 1; 1.7%) and VII (n= 1; 1.7%). Serotype IV, VIII and IX were not detected, while four (6.7%) isolates were untypeable. Serotype V (13/40; 32.5%) and serotip II (6/20; 30%) were in the first line among the strains isolated from patient and control groups, respectively. All of the GBS isolates were found susceptible to penicillin, vancomycin and cefotaxime. The rates of resistance against ofloxacin, erythromycin and clindamycin in patient group were found as 22.5%, %10 and 5%, respectively. In the control group resistance rates against erythromycin and clindamycin were both 10%, while no resistance was detected to the other antibiotics. The ofloxacin resistance in the patient group was found significantly higher than that of control group (p= 0.02). By microplate method, the percentage of moderate/strong biofilm producers was found as 42.5% (17/40) in the patient group and 20% (4/20) in the control group, however the difference between the groups was not statistically significant (p= 0.08). All GBS strains were detected as positive by the CRA method, and it has been suggested that this might have been due to the binding of Congo red to sialic acid found in the GBS capsule, therefore this method thought to be improper for the investigation of biofilm formation in GBS strains. In conclusion, the most frequent serotypes of the GBS urinary isolates in our study were similar with the frequent serotypes reported in other studies. Our data have pointed out that the biofilm formation of GBS may not play a role in the pathogenesis of UTIs. In the meantime the high quinolone resistance detected in our study should be considered in the treatment of UTI due to GBS.

Keywords: Streptococcus agalactiae; serotyping; biofilm; antibiotic susceptibility; urinary tract infection.

Geliş Tarihi (Received): 23.01.2016 - Kabul Ediliş Tarihi (Accepted): 24.05.2016

GİRİŞ

Streptococcus agalactiae (Grup B Streptokok, GBS), normal alt gastrointestinal sistem ve vajina florasında bulunabilen ve �zellikle doğum sırasında GBS kolonizasyonu olan anneden ge�işle yenidoğanda sepsis, pn�moni ve menenjit gibi ciddi enfeksiyonlara yol a�abilen bir bakteridir. Bunun dışında GBS'ler, �zellikle diyabet ve malignite gibi altta yatan hastalığı olanlarda daha sık olmak �zere, erişkinlerde bakteriyemi, endokardit, pn�moni, artrit, menenjit, osteomyelit, deri ve yumuşak doku enfeksiyonları, kadın genital sistem enfeksiyonları ve �riner sistem enfeksiyonlarına neden olur1,2. �riner sistem enfeksiyonları (�SE)'nın yaklaşık %2'sinden GBS'ler sorumludur1.

GBS'ler kaps�l antijenlerine g�re Ia, Ib, II-IX olmak �zere 10 serotipe ayrılırlar, yaygın g�r�len serotipler zamanla değişiklik g�sterebilir. Ciddi hastalıklarla en fazla ilişkilendirilen serotipler Ia, II, III ve V'tir3. GBS'lerin patojenitesinde biyofilm oluşumunun rol� tartışmalıdır4,5,6,7. İnsanda enfeksiyon oluşturan GBS'lerin biyofilm �retimiyle ilgili �ok fazla �alışma yoktur. �lkemizde ise, bu konuda yapılan bir �alışmaya rastlanmamıştır. GBS suşlarında penisilin ve ampisiline diren� g�r�lmemekle birlikte, penisiline alerjisi olan hastalarda beta-laktam grubu antibiyotikler kullanılamaz; bu nedenle, eritromisin, klindamisin, florokinolonlar gibi alternatif antibiyotiklere diren� oranlarının bilinmesi tedaviye y�n vermek a�ısından �nemlidir1. Bu �alışmada, idrar k�lt�rlerinden izole edilen �riner sistem enfeksiyonu etkeni GBS suşlarının serotipleri, antibiyotik duyarlılıkları ve biyofilm oluşturma yeteneklerinin araştırılması ama�lanmıştır.

GERE� ve Y�NTEM

�alışmaya, Mart 2011 - Eyl�l 2012 tarihleri arasında İstanbul Tıp Fak�ltesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Bakteriyoloji Bilim Dalı Rutin Laboratuvarına k�lt�r isteği ile g�nderilen 12.941 idrar �rneğinden izole edilen 150 (%1.1) GBS suşundan 60'ı dahil edildi. T�m hastaların cinsiyet, yaş, hamilelik, diyabet varlığı bilgileri alındı ve �riner sistemle ilgili şikayetleri sorgulandı. Buna g�re, �riner sistem şikayeti olan hastalardan tek tip olarak izole edilen ve k�lt�rde �reyen koloni sayısı ≥ 50.000 cfu/ml olan 40 suş hasta grubu; şikayeti olmayan hastalardan izole edilen, tek tip olarak �remeyen ve koloni sayısı ≤ 20.000 cfu/ml olan 20 suş ise kontrol grubu i�erisinde incelendi.

K�lt�r amacıyla alınan orta akım idrar �rneklerinden kromojenik agar (Chromagar Orientation, Becton Dickinson, ABD) besiyerine tek kullanımlık �zelerle 10 μl azaltma y�ntemiyle ekim yapıldı ve besiyerleri 37oC'de 18-24 saat ink�be edildi. Besiyerinde mavi-yeşil renkte �reyen GBS ş�pheli kolonilerden katalaz reaksiyonu negatif, gram-pozitif kokların CAMP fakt�r pozitiflikleri ve basitrasin ve trimetoprim/s�lfametoksazol (SXT)'e duyarlılıkları araştırıldı. CAMP deneyi pozitif, basitrasin ve SXT'ye diren�li suşların GBS oldukları lateks agl�tinasyon (Plasmatec Latex Microbiology Kits, İngiltere) y�ntemiyle doğrulandı ve �alışılıncaya kadar -70oC'de� saklandı. Serotiplendirme i�in Strep B Latex (Statens Serum Institut, Danimarka) kiti, �reticinin �nerilerine g�re uygulandı.

Biyofilm oluşumu, kongo kırmızılı agar (KKA) ve mikropleyt y�ntemi olmak �zere iki farklı y�ntemle araştırıldı. Mikropleyt y�ntemi, polistren mikropleyt kuyucuklarındaki triptik soy sıvı besiyerinde (Becton Dickinson, Fransa) uygulandı ve spektrofotometrede (μQuant BioTek, ABD) 550 nm'de saptanan aynı suşa ait �� değerin ortalaması optik dansite (OD) değeri olarak alındı4. Pozitif kontrol olarak biyofilm oluşturan S.aureus ATCC 29213, P.aeruginosa ATCC 27853; negatif kontrol olarak biyofilm oluşturmayan� S.epidermidis ATCC 12228 kullanıldı. Negatif kontrol OD'si (ODc) suşların OD'si ile karşılaştırıldı ve değerlendirme; OD ≤ ODc� ise biyofilm �retimi negatif, ODc < OD ≤ 2 x ODc ise zayıf, 2 x ODc < OD ≤ 4 x ODc ise orta, 4 x ODc < OD ise g��l� biyofilm �retimi şeklinde yapıldı. Mikropleyt y�nteminde biyofilm oluşturmayanlar ile zayıf biyofilm oluşturanlar bir grupta toplandı; orta ve g��l� biyofilm �retimi g�sterenler ise biyofilm pozitif olarak değerlendirmeye alındı8. KKA y�nteminde ise, Kongo kırmızılı (Merck, Almanya) beyin-kalp inf�zyon agar (Oxoid, İngiltere) besiyerine tek koloni d�şecek şekilde azaltma y�ntemiyle ekim yapıldı. Besiyerleri sırasıyla 37�C'de 48 saat ve oda ısısında 24-48 saat s�reyle ink�be edildi. Bu y�ntem her suş i�in �� kez tekrarlandı. Değerlendirme, koloni morfolojisi ve rengine g�re yapıldı; siyah, p�r�zl� koloni oluşturanlar "biyofilm pozitif"; pembe� olanlar "biyofilm negatif" olarak kabul edildi9.

GBS izolatlarının antibiyotik duyarlılıkları; penisilin, vankomisin, ofloksasin, seftriakson, eritromisin ve klindamisin diskleri� (Oxoid, İngiltere) kullanılarak, Kirby-Bauer disk dif�zyon y�ntemiyle araştırıldı ve CLSI (Clinical and Laboratory Standards Institute) kriterlerine g�re değerlendirildi10.

İstatistiksel değerlendirmede ki-kare (x2) testi kullanıldı ve p< 0.05 değeri anlamlı kabul edildi.

BULGULAR

�alışmamızda, hasta grubunda 38 kadın ve 2 erkek (yaş ortalaması: 36.7 yıl); kontrol grubunda ise 19 kadın ve 1 erkek (yaş ortalaması: 37.2 yıl) olgu yer almaktadır. Olgulardan izole edilen GBS suşlarının serotip dağılımı Tablo I'de verilmiştir. Suşlar arasında serotip IV, VIII ve IX'a rastlanmazken, toplamda en fazla serotip V (18/60; %30) bulunmuştur. Suşlardan 4'� tiplendirilememiştir. Hastalara ait suşlarda en fazla saptanan serotiplerin sırasıyla tip V (%32.5), Ia ve II (%20), III (%15); kontrol grubuna ait suşlarda ise tip II (%30), V (%25) ve III (%15) olduğu g�r�lm�şt�r (Tablo I).


Tablo I

Hastaların 5'i (%12.5) ve kontrollerin 3'�nde (%15) diyabet varlığı saptanmıştır. Hasta grubundaki diyabetlilerin 3'�nde tip V, 2'sinde tip Ia; kontrol grubunda ise birer adet tip III, tip V ve tiplendirilemeyen suş bulunmuştur.

Mikropleyt y�ntemiyle biyofilm pozitif bulunan suşlar, hasta grubunun %42.5'ini, kontrol grubunun ise %20'sini oluşturmuştur. İstatistiksel değerlendirmede, biyofilm oluşturma �zelliği a�ısından hasta ve kontrol grupları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p= 0.08). KKA y�ntemiyle, hasta ve kontrol grubundaki t�m suşlar biyofilm pozitif� olarak saptanmıştır. Hasta ve kontrol gruplarındaki biyofilm pozitif ve negatif izolatların serotiplerine g�re dağılımı Tablo I'de g�r�lmektedir.

Antibiyotik duyarlılık testi sonu�larına g�re; hasta grubuna ait suşların %5'i klindamisine,� %10'u eritromisine ve %22.5'i ofloksasine diren�li bulunmuş; penisilin, vankomisin ve seftriaksona diren� saptanmamıştır. Kontrol grubundaki suşlarda ise eritromisin ve klindamisine diren� oranı %10 olarak izlenmiş, diğer antibiyotiklere diren�li suş tespit edilmemiştir. Serotip III suşlarının %77.7'sinde eritromisin, klindamisin ve ofloksasinden en az birine karşı diren� g�zlenmiştir. Ofloksasin direncinin, hasta grubunda istatistiksel olarak anlamlı d�zeyde y�ksek olduğu belirlenmiştir (p= 0.02).

TARTIŞMA

Grup B streptokok (GBS)'lar, kadınların %10-40'inde normal vajinal ve alt gastrointestinal florada bulunur ve �riner sistemde asemptomatik bakteri�ri, piyelonefrit, �retrit ve �rosepsis gibi sorunlara yol a�abilir1. Amerika Birleşik Devletleri (1990-2007) ve Fransa'da (2007-2010) hamile olmayan kadınlara ait invazif suşlarla yapılan �alışmalarda, sırasıyla %88 ve %94 oranlarında en sık rastlanılan serotiplerin Ia, Ib, II, III ve V olduğu bildirilmiştir11,12. Ciddi hastalıklarla sıklıkla ilişkilendirilen GBS serotipleri ise Ia, II, III ve V'tir3. T�rkiye'de, hamile kadınlara ait �rneklerden izole edilen GBS serotipleri arasında yaygın olarak g�r�lenler tip III, II ve Ia'dır. Eren ve arkadaşlarının13 2002'de yaptıkları �alışmada, hamile kadınların vajinal ve rektal s�r�nt� �rneklerinden ve yenidoğanların g�bek bağı ve boğaz s�r�nt� �rneklerinden izole ettikleri GBS suşlarında sırasıyla en sık serotip II (%29), Ia (%26) ve III (%10); 2006'da Yenişehirli ve arkadaşlarının14�alışmasında vajinal k�lt�rlerden izole edilen GBS'lerde sırasıyla en sık serotip III (%33.7), Ib (%24.5) ve V (%18.4) bildirilmiştir.

Yapılan �alışmalar, �SE'lerde de en sık g�r�len GBS serotiplerinin, �alışmalara g�re değişmekle birlikte, V, Ia ve III olduğunu g�stermektedir15,16,17,18. Ulett ve arkadaşları15, 2007-2008 yıllarında �riner sistem enfeksiyonu etkeni GBS suşlarının serotiplerini araştırmış; serotip V, Ia ve III'�n t�m olguların %76'sını oluşturduğunu ve hasta ve kontrol gruplarında yaygın g�r�len serotipler a�ısından anlamlı bir fark bulunmadığını bildirmişlerdir. Atalay ve arkadaşlarının18 2011 yılında Kayseri'de yaptıkları bir �alışmada, �eşitli klinik �rneklerden izole edilen 131 GBS i�erisinde, idrar �rneklerinden izole edilen 99 suşta en fazla serotip III (%39.4), Ia (%33.4) ve V (%13.1) saptanmıştır18. �alışmamızda da, hasta� grubundan izole edilen GBS'lerde d�nyada ve �lkemizdeki sonu�lara� benzer şekilde en fazla serotip V (%32.5), Ia (%20), II (%20) ve III (%15); kontrol grubunda ise serotip II (%30) ve V (%25)� baskın serotipler olarak bulunmuştur. �alışmamızda, hasta grubunda saptanan serotip V oranının �lkemizdeki diğer �alışmalardan14,18 y�ksek olduğu g�r�lmektedir.

Grup B streptokokların patojenitesinde biyofilm oluşumunun rol� tartışmalıdır ve hen�z tam olarak a�ıklığa kavuşmamıştır19. İnsanda enfeksiyon oluşturan GBS'lerin biyofilm �retimiyle ilgili az sayıda �alışma4,5,6,7 vardır; �lkemizde ise bu konuda yapılan bir �alışmaya rastlanmamıştır. Kaur ve arkadaşları4, asemptomatik taşıyıcı hamile kadınların (n= 34) vajinal k�lt�rlerinden ve semptomatik hastalara (n= 26) ait kan, cerahat ve idrar k�lt�rlerinden izole ettikleri GBS'lerin biyofilm oluşturma �zelliklerini araştırmışlar ve iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğunu bildirmişlerdir. Bu araştırıcılar, GBS izolatlarının, asemptomatik taşıyıcı hamile kadınlarda, semptomlu hastalara g�re daha iyi derecede biyofilm oluşturma kapasitesine sahip olduğunu rapor etmişlerdir4. �alışmamız, �riner sistem enfeksiyonu etkeni olan GBS suşlarında biyofilm oluşumunu araştıran ilk kapsamlı �alışmadır. Mikropleyt y�nteminde yapılan değerlendirmeye g�re, hasta ve kontrol grubuna ait izolatların sırasıyla %42.5 ve %20 oranında (orta/g��l� d�zeyde) biyofilm oluşturduğu saptanmış, ancak gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Bu bulgu, GBS'lerin patogenezinde biyofilm �retiminin �nemli bir etkisi olmadığını d�ş�nd�rmektedir.

�alışmamızda, KKA y�ntemiyle t�m suşların biyofilm oluşturduğu saptanmıştır. Literat�r taramasında, daha �nce GBS'lerin biyofilm oluşturma �zelliklerini KKA y�ntemiyle araştıran bir �alışmaya ulaşılamamıştır. Jurcisek ve arkadaşları20, tiplendirilemeyen Haemophilus influenza suşlarının biyofilm yapımında, kaps�lde bulunan sialik asit ve kompleks karbonhidratların rol� olduğunu bildirmiştir. Sialik asitler glikoprotein, glikolipid veya glikozaminoglikanların oligosakkarit yan zincirlerinin terminal karbonhidrat kalıntıları olarak bulunurlar20,21. Kongo kırmızısının polisakkaritleri ve amiloid proteinini boyadığı bilinmektedir22. Bizim �alışmamızda, kongo kırmızılı agarda t�m GBS suşlarında biyofilm pozitifliğinin saptanması ve kongo kırmızısının sialik aside bağlanma �zelliği g�z �n�ne alınarak, bu y�ntemin GBS'lerde biyofilm oluşumunun araştırılmasında uygun olmadığı d�ş�n�lm�şt�r.

Grup B streptokokların antibiyotik duyarlılıklarının saptanması i�in �eşitli �alışmalar yapılmıştır. İtalya'da 2005-2008 tarihleri arasında yapılan bir �alışmada, hamile olan ve olmayan kadınlara ait �rneklerden izole edilen GBS'lerin eritromisin ve klindamisin diren�lerinde �nemli �l��de artış g�r�lm�şt�r23. Japonya'da 2007-2010 tarihleri arasında yapılan ve vajinal k�lt�rlerden izole edilen GBS'lerin serotipleri ve antibiyotik duyarlılıklarının araştırıldığı bir �alışmada da, serotip Ib, III ve V'in eritromisin, klindamisin, ofloksasin ve levofloksasine diğer serotiplerden daha fazla diren� g�sterdiği bildirilmiştir24. Ulett ve arkadaşları15 2007-2008 yıllarında yaptıkları �alışmada, �riner GBS suşlarında klindamisine %26.4, eritromisine %39.5, sefoksitine %88.7 ve SXT'ye %98.3 oranında diren� olduğunu rapor etmişlerdir. �lkemizde yapılan �alışmalarda; Atalay ve arkadaşları18, 2011 yılında klinik �rneklerden izole edilen 131 GBS suşunu penisilin, seftriakson ve vankomisine karşı duyarlı saptamış; eritromisin ve klindamisine karşı sırasıyla %14.5 ve %13 oranında diren� bildirmişlerdir. Bu araştırıcılar, diren� oranı en y�ksek serotiplerin, eritromisin ve klindamisine karşı tip III ve V; tetrasikline karşı tip Ia ve III olduğunu belirtmişlerdir18. Eren ve arkadaşları13, izole ettikleri GBS'leri klindamisin, eritromisin ve ofloksasine karşı sırasıyla, %9, %7 ve %2 oranında diren�li bulmuşlardır. Yenişehirli ve arkadaşları14 izole ettikleri suşların t�m�n� ofloksasine duyarlı, %24.5'ini eritromisine ve %19.4'�n� klindamisine diren�li olarak bulmuşlar, diren�li suşların en fazla serotip III ve V'e ait olduğunu bildirmişlerdir. Bizim �alışmamızda t�m suşlar penisilin, vankomisin ve seftriaksona duyarlı olarak bulunmuş, eritromisine diren� oranı %10 olarak saptanmıştır. �alışmamızda da en diren�li suşların serotip III olduğu izlenmiş; bu gruptaki suşların %77.7'sinde eritromisin, klindamisin ve ofloksasinden en az birine karşı diren� tespit edilmiştir. Hasta grubumuzda ofloksasine diren� oranı (%22.5), �lkemizdeki hamile kadınlara ait �rneklerden izole edilen GBS'lerle yapılan �alışmalardan13,14 y�ksek bulunmuştur. Literat�r taramamızda, �lkemizde �SE'lerden izole edilen GBS'lerin kinolon grubu antibiyotiklere direncini araştıran bir �alışmaya rastlanmamıştır. Saptadığımız y�ksek diren� oranının, kinolon grubu antibiyotiklerin �lkemizde �SE'lerde yaygın olarak kullanılmasından25,26 kaynaklanmış olabileceği d�ş�n�lm�şt�r.

Diyabetin, GBS enfeksiyonlarında risk fakt�r� olabileceği belirtilmiş1 olmakla birlikte, Ulett ve arkadaşlarının15 �alışmasında, diyabet varlığı hastaların %14.5'inde ve kontrol grubunun %17.6'sında saptanmıştır. �alışmamızda da, buna benzer şekilde, hastaların %12.5'inde ve kontrol grubunun %15'inde diyabet varlığı tespit edilmiştir.�

Sonu� olarak �alışmamızda, �SE'lerden izole edilen GBS suşlarında en sık rastlanan serotiplerin, diğer �alışmalarda da bildirildiği gibi V, II, Ia ve III olduğu belirlenmiş; GBS'lerin biyofilm �retiminin �SE patogenezinde anlamlı bir rol oynamayabileceği d�ş�n�lm�ş; biyofilm oluşumunun araştırılmasında KKA y�nteminin kullanılmaması ve GBS'lere bağlı �SE tedavisinde y�ksek kinolon direncinin g�z �n�ne alınması gerektiği kanısına varılmıştır.

KAYNAKLAR

  1. Edwards MS, Baker CJ. Streptococcus agalactiae (Group B Streptococcus), pp: 2339-48. In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R (eds), Mandell, Douglas, and Bennett's Principles and Practice of Infecitous Diseases. 2015, 8th ed.� Churchill Livingstone, USA.
  2. Huang, PY, Lee MH, Yang CC, Leu HS. Group B streptococcal bacteremia in non-pregnant adults. J Microbiol Immunol Infect 2006; 39(3): 237-41.
  3. Edward MS, Baker CJ. Group B streptococcal infections in elderly adults. Clin Infect Dis 2005; 41(6): 839-47.
  4. Kaur H, Kumar P, Ray P, Kaur J, Chakraborti A. Biofilm formation in clinical isolates of group B streptococci from north India. Microb Pathog 2009; 46(6): 321-7.
  5. Borges S, Silva J, Teixeira P. Survival and biofilm formation by Group B streptococci in simulated vaginal fluid at different pHs. Antonie Van Leeuwenhoek 2012; 101(3): 677-82.
  6. Konto-Ghiorghi Y, Mairey E, Mallet A, et al. Dual role for pilus in adherence to epithelial cells and biofilm formation in Streptococcus agalactiae. PLoS Pathog 2009; 5(5): e1000422.
  7. Rinaudo CD, Rosini R, Galeotti CL, et al. Specific involvement of pilus type 2a in biofilm formation in group B streptococcus. PLoS One 2010; 5(2): e9216.
  8. Stepanovic S, Vukovic D, Hola V, et al. Quantification of biofilm in microtiter plates: overview of testing conditions and practical recommendations for assessment of biofilm production by staphylococci. APMIS 2007; 115(8): 891-9.
  9. Freeman DJ, Falkiner FR, Keane CT. New method for detecting slime production by coagulase negative staphylococci. J Clin Pathol 1989; 42(8): 872-8.
  10. Clinical and Laboratory Standards Institute. Performance standards for antimicrobial susceptibility testing. Twenty-Second Informational Supplement, M100-S22, 2012. CLSI, Wayne, PA.
  11. Skoff TH, Farley MM, Petit S, et al. Increasing burden of invasive group B streptococcal disease in nonpregnant adults, 1990-2007. Clin Infect Dis 2009; 49(1): 85-92.
  12. Tazi A, Morand PC, R�glier-Poupet H, et al. Invasive group B streptococcal infections in adults, France (2007-2010). Clin Microbiol Infect 2011; 17(10): 1587-9.
  13. Eren A, K���kercan M, Oğuzoğlu N, Unal N, Karateke A. The carriage of group B streptococci in Turkish pregnant women and its transmission rate in newborns and serotype distribution. Turk J Pediatr 2005; 47(1): 28-33.
  14. Yenişehirli G, Bulut Y, Demirt�rk F, �alışkan AC. Gebe kadınlardan izole edilen Streptococcus agalactiae suşlarının antimikrobiyal duyarlılıkları ve serotip dağılımı. Mikrobiyol Bul 2006; 40(3): 155-60.
  15. Ulett KB, Benjamin WH, Zhuo F, et al. Diversity of group B streptococcus serotypes causing urinary tract infection in adults. J Clin Microbiol 2009; 47(7): 2055-60.
  16. Ko WC, Lee HC, Wang LR, Lee CT, Liu AJ, Wu JJ. Serotyping and antimicrobial susceptibility of group B Streptococcus over an eight-year period in southern Taiwan. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 2001; 20(5): 334-9.
  17. Smith JM, Rexroth JA, Chaffin DG, Jackman SH. Serotyping group B streptococci in a small community hospital: an analysis of distribution and site of isolation. Infect Dis Obstet Gynecol 2002; 10(4): 165-9.
  18. Atalay A, �l�� M, Per�in D. Antibiotic susceptibilities and serotyping of clinical Streptococcus agalactiae isolates. Balkan Med J 2011; 28(4): 362-5.
  19. Rosini R, Margarit I. Biofilm formation by Streptococcus agalactiae: influence of environmental conditions and implicated virulence factors. Front Cell Infect Microbiol 2015; 5:6.
  20. Jurcisek J, Greiner L, Watanabe H, Zaleski A, Apicella MA, Bakaletz LO. Role of sialic acid and complex carbohydrate biosynthesis in biofilm formation by nontypeable Haemophilus influenzae in the chinchilla middle ear. Infect Immun 2005; 73(6): 3210-8.
  21. Schauer R. Sialic acids as regulators of molecular and cellular interactions. Curr Opin Struct Biol 2009; 19(5): 507-14.
  22. Frid P, Anisimov SV, Popovic N. Congo red and protein aggregation in neurodegenerative diseases. Brain Res Rev 2007; 53(1): 135-60.
  23. Lambiase A, Agangi A, Del Pezzo M, et al. In vitro resistance to macrolides and clindamycin by Group B Streptococcus isolated from pregnant and nonpregnant women. Infect Dis Obstet Gynecol 2012; 2012: 913603.
  24. Ueno H, Yamamoto Y, Yamamichi A, Kikuchi K, Kobori S, Miyazaki M. Characterization of group B streptococcus isolated from women in Saitama City, Japan. Jpn J Infect Dis 2012; 65(6): 516-21.
  25. Karaca Y, Coplu N, Gozalan A, Oncul O, Citil BE, Esen B. Co-trimoxazole and quinolone resistance in Escherichia coli isolated from urinary tract infections over the last 10 years. Int J Antimicrob Agents 2005; 26(1): 75-7.
  26. Aykan ŞB, �ift�i İH. T�rkiye'de idrar k�lt�rlerinden izole edilen E.coli suşlarının antibiyotiklere diren� durumu: bir meta analiz. Mikrobiyol Bul 2013; 47(4): 603-18.

İletişim (Correspondence):

MSc. Bio. Sevin� Baba,

İstanbul �niversitesi İstanbul Tıp Fak�ltesi,

Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı,

�apa 34093, İstanbul, T�rkiye.

Tel (Phone): +90 543 597 4323,

E-posta (E-mail): sevincbaba@hotmail.com

Yazdır