Yazdır

�zg�n �alışma/Original Article
Mikrobiyol Bul 2018; 52(3): 284-292

T�rkiye'nin G�ney ve G�neydoğusundaki Evlerin İklimlendirmelerinde
Balamuthia mandrillaris Parazitinin İzolasyonu

Isolation of Balamuthia mandriallaris Parasite from air Conditioning of the
Houses in South and Southeast of Turkey

Fadime EROĞLU1,2

1 FaBiyosit Mikrobiyoloji-Biyoteknoloji ArGe Hizmetleri, Adana.

1 FaBiyosit Microbiology-Biotechnology R&D Co., Adana, Turkey.

2 �ukurova �niversitesi Fen Bilimleri Enstit�s�, Biyoteknoloji Anabilim Dalı, Adana.

2 �ukurova University Institute of Science, Department of Biotechnology, Adana, Turkey.

�Z

Serbest yaşayan amipler insanlarda ve hayvanlarda Acanthamoeba keratiti, gran�lomat�z amibik ensefalit, primer amibik meningoensefalit gibi �eşitli enfeksiyonlara neden olmaktadır. G�n�m�ze kadar insanlarda hastalığa neden olan serbest yaşayan amipler arasında yer alan Acanthamoeba, Balamuthia mandriallis, Naegleria fowleria ve Sappinia t�rleri bir�ok �evresel �rnekten izole edilmiş ancak, insanların evlerinde havalandırma amacıyla kullandıkları klimalardaki filtrelerden izole edilmemiştir. Bu �alışmada, araştırma b�lgesinde yaşayan insanların evlerinde kullandıkları klimaların filtrelerinde serbest yaşayan amiplerin varlığının molek�ler y�ntemlerle araştırılması ama�lanmıştır. Adana ve Gaziantep il merkezlerindeki toplam 30 evde bulunan klimaların filtrelerinden toz �rnekleri alınmıştır. Toz �rneklerindeki patojenlere ait DNA'lar DNeasy PowerSoil kiti (Qiagen, Almanya) ile elde edilerek Acanthamoeba cinsi, B.mandriallis, N.fowleria ve Sappinia t�rlerine �zg� primerler ile �alışılmıştır. �alışmanın sonucunda, Adana ilinde %33.3 (5/15) oranında Acanthameba spp., %6.6 (1/15) oranında B.mandriallis izolatı bulunmuştur. Diğer yandan, Gaziantep ilinde %26.6 (4/15) oranında Acanthamoeba spp., %13.3 (2/15) oranında B.mandriallis izolatı saptanmıştır. Her iki şehirde de N.fowleria veya Sappina t�rlerine rastlanmamıştır. T�r d�zeyinde doğrulama amacıyla DNA dizi analizi yapılmış ve sonu�lar %99-100 oranında Gen Bankasındaki diğer t�rler ile benzerlik g�stermiştir. DNA dizi analizi ile �alışmada izole edilen Acanthamoeba'ların %66.6 (6/9)'sının Acanthamoeba castellanii (T4), %33.3 (3/9)'�n�n Acanthamoeba griffini (T3) olduğu tespit edilmiştir. Acanthamoeba t�rlerinin şehirlere g�re dağılımında Adana'da %33.3 (3/9) A.castellanii, %22.2 (2/9) A.griffini; Gaziantep'de ise %33.3 (3/9) A.castellanii ve %11.1 (1/9) A.griffini olduğu saptanmıştır. Parazitlerin şehirler arasındaki dağılımında anlamlı bir fark (p > 0.1) g�r�lmemiştir. Serbest yaşayan amiplerin neden olduğu hastalıklar hakkında toplumun bilin�lendirilmesi �nem taşımaktadır. Daha �nce yapılan �alışmalarda T�rkiye'deki �evresel materyallerden Acanthamoeba spp. �ok sık bildirilmekte birlikte, B.mandriallis rapor edilmemiştir. Bu �alışmada klimalarda bulunan toz partik�llerinde B.mandriallis'in varlığı belirlenmiştir. Bu sonu� insanların yaşam alanlarında serbest yaşayan amiplerin hastalıkları a�ısından risk taşıdıklarını g�stermektedir. �ncelikle sağlık personelinin, daha sonra halkın �l�mc�l olan parazitler konusunda bilgilendirilmesi ve belirli d�nemlerde evlerde klima temizliğinin yapılması gerektiği vurgulanmalıdır.

Anahtar s�zc�kler: Acanthamoeba castellanii; Acanthamoeba griffini; Balamuthia mandrillaris; serbest yaşayan amipler; iklimlendirme sistemi; polimeraz zincir reaksiyonu.

ABSTRACT

The free living amoebae cause various infections such as Acanthamoeba keratitis, granulomatous amoebic encephalitis, primer amoebic meningoencephalitis in humans and animals. The free living amoebae Acanthamoeba, Balamuthia mandriallis, Naegleria fowleria and Sappinia species that cause disease in humans have been isolated from many environmental materials until today. However, no isolation has been reported from the filters of the air conditions from the houses used for ventilation.� The aim of this study was toinvestigate the existence of free living amoebae using molecular methods in the filters of air-conditions used in the study living area of the people. A total of 30 dust samples were taken from the� filtersof air-conditions in Adana and Gaziantep province of Turkey. DNA isolation of the dust samples was performed using the DNeasy PowerSoil kit (Qiagen, Germany) and polymerase chain reaction was done with specific primers of Acanthamoeba spp., B.mandriallis, N.fowleria and Sappinia species. As a result of this study, Acanthamoeba spp. was� determined as 33.3% (5/15) and B.mandriallis was� determined as6.6% (1/15) in Adana province. On the other hand,� Acanthamoeba species was determined as 26.6% (4/15) and B.mandriallis was determined as 13.3% (2/15) in Gaziantep province. N.fowleria and Sappina species were not� detectedin both of the cities. DNA sequence analysis was performed for� the confirmation of the species and 99% of the results were similar to the other species in GenBank. The rates of Acanthamoeba castellanii and Acanthamoeba griffinii (T3) were determined as %66.6 (6/9) and 33.3% (3/9), respectively by DNA sequencing. Distribution of Acanthamoeba species according to the cities were 33.3% (3/9) for A.castellanii and 22.2% (2/9) for A.griffini in Adana. It was 33.3% (3/9) for A.castellanii and 11.1% (1/9) for A.griffini in Gaziantep. There was no significant difference in the distribution of the parasite species among cities (p> 0.1). It is important to raise awareness of the diseases caused by free living amoebae among people. Acanthamoeba species have been reported frequently from environmental materials in Turkey, but B.mandriallis has not been reported from any environmental sample since this study. The presence of B.mandriallis has been reported in the air-conditions of houses in this study. This result shows that people have risk in terms of illness of free living amoebae in living areas. Our study emphasized that firstly the health personnel and then the people should be informed about the deadly parasites and the cleaning of the air conditions should be done in certain periods.

Keywords: Acanthamoeba castellanii; Acanthamoeba griffini; Balamuthia mandrillaris; free living amoebae; air-conditioner systems; polymerase chain reaction.

Geliş Tarihi (Received): 24.04.2018 - Kabul Ediliş Tarihi (Accepted): 28.06.2018

GİRİŞ

Acanthamoeba t�rleri, Balamuthia mandrillaris, Naegleria fowleri ve Sappinia t�rleri serbest yaşayan amipler olarak bilinmektedir1. Serbest yaşayan amipler doğada, nemli topraklarda, g�llerde, y�zme havuzlarında, �eşme sularında, havada ve toz par�alarında yaygın olarak g�r�lmektedir2. Bu parazitler insanlarda Acanthamoeba keratiti (AK), gran�lomat�z amibik ensefalit (GAE), primer amibik meningoensefalit (PAME) ve kutan�z lezyonlara neden olmaktadır2.

Acanthamoeba t�rleri, doğada �ok yaygın olarak g�r�len bir parazittir. Trofozoit, lobopod ile acantopod tipi yalancı ayaklara sahiptir; bu nedenle Naegleria t�rlerinden kolayca ayırt edilmektedir3. Balamuthia cinsi i�erisinde g�n�m�ze kadar yalnız B.mandrillaris t�r� bildirilmiştir. Trofozoit formu geyik boynuzu gibi dallı, budaklıdır ve mitoz b�l�nmeyle karakterizedir. Kistleri ise yuvarlak veya yuvarlağa yakın g�r�n�mde, tek �ekirdekli ve �ift �eperlidir3. Sappinia insanlardan nadir olarak izole edilen amip t�rlerindendir. Sappinia'nın oval şekilde trofozoitleri ve yuvarlak şekilde kist formları bulunmaktadır4.

Acanthamoeba t�rlerinin neden olduğu AK'da, şiddetli ok�ler ağrı, yangı, g�rme bozukluğu ve halka şeklinde stromal infiltrasyon g�r�lmektedir. Bu hastalık nedeniyle kişinin g�rme yeteneği bozulmakta, hatta bazı olgularda g�z tamamen kaybedilmektedir. Serbest yaşayan amiplerden Acanthamoeba ve Balamuthia t�rleri insanlarda GAE'ye neden olmaktadır. GAE sinsi olarak başlayan, PAME'e g�re subakut veya kronik seyreden, klinik olarak baş ağrısı, ense sertliği, bulantı, kusma, beyinde fokal gran�lomat�z lezyonların oluşmasıyla karakterize olan bir hastalık olarak tanımlanmaktadır. PAME'nin etkeni Naegleria t�rleri olup, bu hastalık �ok hızlı ilerleyerek ve ani bir şekilde hastanın �l�m�ne neden olmaktadır5.

Serbest yaşayan amiplerin neden olduğu enfeksiyonlar ve hayat d�ng�lerini tamamladıkları �evresel �rnekler ile ilgili bir�ok �alışma yapılmıştır1,2,4. Ancak, insanların evlerinde havalandırma amacıyla aktif olarak kullanılan klimaların filtrelerinde serbest yaşayan amiplerin varlığı araştırılmamıştır. Bu �alışmada, T�rkiye'nin g�neyinde bulunan Adana ve g�neydoğusunda yer alan Gaziantep il merkezlerinde yaşayan halkın evlerinde kullandıkları klima filtrelerinden alınan toz �rneklerinde molek�ler y�ntemlerle serbest yaşayan amiplerin (Acanthamoeba spp., B.mandriallis, N.fowleria, Sappinia spp.) varlığının araştırılması ama�lanmıştır.

GERE� ve Y�NTEM

�rneklerin Toplanması

T�rkiye'nin g�neyinde yer alan Adana ilinde (15 evde kullanılan klima) ve g�neydoğusunda yer alan Gaziantep ilinde (15 evde kullanılan klima) toplam 30 evde kullanılan klimaların filtrelerinden �rnek toplandı. Evde yaşayanlara �alışma hakkında bilgi verilerek �alışmanın ger�ekleştirilmesi i�in gerekli izinler alındı. Klimaların kullanma talimatlarında belirtildiği şekilde kapağı a�ılarak �n filtre b�l�m�ne erişildi. Filtre dikkatlice yerinden �ıkarıldıktan sonra �zerindeki toz partik�lleri bir fır�a yardımıyla steril kap i�ine alındı.

DNA İzolasyonu ve Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR)

Klima filtrelerinden alınan toz par�alarındaki patojen mikroorganizmaların DNA'ları DNeasy PowerSoil Kit (Cat No; 12888, Qiagen, Almanya) kullanılarak elde edildi. Serbest yaşayan amiplerin PCR y�ntemiyle tanısını koymak i�in her cinse �zg� olan farklı primerler kullanıldı. �alışmada kullanılan primerler Tablo I'de g�sterilmiştir6-9.


Tablo I

Acanthamoeba t�rleri i�in 2X Taq Polimeraz� (ThermoFisher Scientific, Litvanya), 200 nmol primer, 10 ng DNA ve saf sudan oluşan toplam 25 �l reaksiyon karışımı hazırlandı. PCR, 94�C'de 1 dakika denat�rasyon, 60�C'de 45 saniye bağlanma, 72�C'de 1 dakika uzama d�ng�s� şeklinde 35 kez tekrarlanarak ısı bloğunda (SensoQuest, G�ttingen, Almanya) ger�ekleştirildi. B.mandriallis parazitini tanımlamak i�in son konsantrasyon 1X PlatinumTM Hot Start PCR Master Mix (ThermoFisher Scientific, Litvanya), her bir primerden 0.2 �M, 10 ng DNA ve saf sudan oluşan toplam 25 �l'lik reaksiyon karışımı hazırlandı. Amplifikasyon 94�C'de 30 saniye denat�rasyon, 58�C'de 45 saniye bağlanma, 72�C'de 1 dakika uzama ile ger�ekleştirildi. N.fowleri tanımlamak i�in toplam 25 �l olan 2X Taq polimeraz tamponu (ThermoFisher Scientific, Litvanya), 200 nm primer, 10 ng DNA ve saf su i�eren PCR reaksiyon karışımı hazırlandı. Isı d�ng� cihazında 95�C 6 dakika, 55�C 1 dakika, 72�C 2 dakika şeklinde devam eden program ile �oğaltıldı. Sappinia t�rleri i�in 2X Taq polimeraz� (ThermoFisher Scientific, Litvanya), 200 nmol primer, 10 ng DNA ve saf sudan oluşan toplam 25 �l'den oluşan reaksiyon karışımı hazırlandı. Amplifikasyon 94�C'de 30 saniye, 55�C'de 45 saniye, 72�C'de 1 dakika şeklinde ger�ekleştirildi.

DNA Dizi Analizi

PCR �r�nleri, DNA dizi analizi yapılması amacıyla QIAquick PCR purification� kiti (Qiaqen, Hilden Almanya)'nin kullanma talimatlarına g�re saflaştırıldı. ABI Prism BigDye Terminator V3.1 Cycle sequencing kit (ThermoFisher Scientific, Litvanya) kullanılarak toplam 20 μl'den oluşan dideoksi terminasyon reaksiyonu hazırlandı. PCR, 95�C'de 30 saniye denat�rasyon, 50�C'de 10 saniye bağlanma ve 60�C'de 4 dakika uzama olmak �zere d�ng�lerin 30 kez tekrarlanması ile ger�ekleştirildi. Sonrasında 20 �l PCR �r�n�n�n �zerine 125 mM EDTA, 60 �l absol� etil alkol ilave edildi. Karışım, oda sıcaklığında 15 dk vortekslendikten sonra 2000 rpm'de 30 dakika santrif�j edildi ve s�pernatan atıldı. Kuyucuklara 20 �l %70'lik etil alkol ilave edildikten sonra plak vortekslendi ve ardından oda sıcaklığında 15 dakika santrif�j edildi. Her bir �rneğin �zerine 20 �l y�kleme ��zeltisi eklendi. �rnekler hazırlandıktan sonra ABI 3100 (Applied Biosystems, ABD) dizi analizi cihazında bulunan �rnek tepsisine yerleştirildi ve cihazda okuma yapıldı.

Filogenetik Analiz

DNA dizi analiz sonu�ları �nce BioEdit soft programı (CA, ABD)'yla analiz edildikten sonra, dizileme �alışmalarıyla elde edilen bilginin �zetlenmesini ve g�rsel olarak anlaşılabilmesini sağlayan filogenetik analizi yapıldı. DNA dizi analizi sonucunda elde edilen n�kleotit dizilerinin "alignment" (hizalama)'ının yapılması i�in �oklu alignment y�ntemi olan ClustalW, MUSCLE (Multiple Sequence Comparison by Log-Expectation), MAFTT (Multiple Alignment with Fast Fourier Transform) programları� ve her bir programın varsayılan "default" değerleri kullanıldı. �alışmada �� farklı filogenetik y�ntem ve bu y�ntemlerde ise değişik sayıda n�kleotit modelleri kullanıldı. MetaPIGA2, MRBAYES v.3.1.2, Phylogenetic Analysis Using Parsimony (PAUP v.4.0b10), Unigen programları, Maksimum Likelihood (ML), Bayesian (BI) ve Parsimoni (P) y�ntemleri kullanıldı. Filogenetik ağa�, FigTreev1.3.1 ve TreeView programları ile g�rselleştirildi.

BULGULAR

Toplam 30 evde kullanılan klimalardaki filtrelerin her birinden toplanan toz �rneklerinin %30 (9/30)'unda Acanthamoeba spp., %10 (3/30)'unda B.mandriallis tespit edilmiştir. Toz �rneklerinin hi�birinde N.fowleri ve Sappinia t�rlerine rastlanmamıştır. Parazitlerin şehirlere g�re dağılımı incelendiğinde; Adana ilinde %33.3 (5/15) Acanthamoeba spp., %6.6 (1/15) B.mandriallis olduğu tespit edilmiştir. Gaziantep ilinde ise %26.6 (4/15) Acanthamoeba spp., %13.3 (2/15) B.mandriallis saptanmıştır (Tablo II).


Tablo II

Acanthamoeba t�rlerini tanımlamak i�in DNA dizi analizi yapılmıştır. DNA dizi analizi sonucunda Acanthamoeba'ların %66.6 (6/9)'sının Acanthamoeba castellanii (T4), %33.3 (3/9)'�n�n ise Acanthamoeba griffini (T3) olduğu belirlenmiştir. Acanthamoeba t�rlerinin şehirlere g�re dağılımı ise Adana'da %33.3 (3/9)'�n�n A.castellanii, %22.2 (2/9)'sinin A.griffini; Gaziantep'de ise %33.3 (3/9)'�n�n A.castellanii, %11.1 (1/9)'inin A.griffini olduğu tespit edilmiştir (Tablo III).


Tablo III

B.mandriallis'in DNA dizi analizi sonucunda ise parazitlerin başta Portekiz suşları olmak �zere Gen Bankasına kayıtlı diğer suşlarla %98-100 oranında benzerlik g�sterdiği g�r�lm�şt�r. �alışmada DNA dizi analizi sonucunda elde edilen n�kleotit dizileri Bioedit programıyla kontrol edildikten sonra t�rler arasındaki ilişkinin tespit edilmesi i�in filogenetik analizi yapılmıştır (Şekil 1).

Filogenetik ağaca g�re; Adana ve Gaziantep illerinden izole edilen A.castellanii, A. griffini ve B.mandriallis t�rlerinin birbirine %99-100 oranında benzerlik g�sterdiği g�r�lm�şt�r. �alışmaya dahil edilen �rneklerden izole edilen parazit t�rlerinin şehirlere g�re dağılımı istatistiksel olarak karşılaştırılmış ve anlamlı bir fark (p> 0.1) bulunamamıştır.

TARTIŞMA

G�n�m�zde insanlar i�in vazge�ilmez hale gelen klimalar, evlerde hem ısıtma hem de soğutma ama�lı kullanılmaktadır. Bir klima ortalama her iki kullanım şeklinde de i�inden y�ksek debide hava �fleyerek ısıtma ve soğutma yapmaktadır. Y�ksek debilerde hava �ekip �fleyerek sıcak ve soğuk hava sirk�lasyonu sağlayan klimaların kapaklarının altında filtre bulunmaktadır. Bu filtreler bulunduğumuz ortama partik�ls�z hava �flemek i�in kullanılmaktadır. �alışma mekanizmasından dolayı uzun s�re kullanılan klimaların filtrelerinde partik�ller birikmekte ve bu partik�lerin i�inde bir�ok sayıda patojen mikroorganizma yaşayabilmektedir10.

Doğada serbest yaşayan Acanthamoeba, Naegleria, Balamuthia ve Sappinia parazitleri insanlarda AK, GAE ve PAME gibi hastalıklara neden olmaktadır11,12. İmm�n sistemleri baskılanmış kişilerde, AIDS hastalarında, kanserlilerde, organ transplantasyonu yapılanlarda, imm�n sistemi baskılayan ila�ların kullanılması durumunda, yetersiz beslenme ve devamlı stres altında kalma durumlarında, serbest yaşayan amiplerin insan v�cuduna girerek patojen etki oluşturabilme ve hastalıklara neden olma riski artmaktadır13.

Acanthamoeba'nın neden olduğu AK, daha �ok lens kullanımıyla ilişkili olup, insanların hava, toz ve toprakla temasına bağlı olarak da ortaya �ıkmaktadır13. AK'da A.castellanii (T4) ve A.griffini (T3) başta olmak �zere Acanthamoeba'nın sekiz t�r� etken� olarak g�zlenmektedir14,15. İspanya, Brezilya, Amerika ve T�rkiye'de AK'da etken olan Acanthamoeba t�rleri ile ilgili �eşitli �alışmalar yapılmış ve en baskın t�r�n A.castellanii (T4) olduğu bildirilmiştir16-19. A.griffini'de bir�ok b�lgede AK olgularından izole edilmiş ve bu t�r�n de insanlar i�in patojen olduğu bildirilmiştir18,19. Acanthamoeba t�rlerinin g�r�lebileceği �evresel �rneklerde de �eşitli araştırmalar yapılmıştır. D�nyanın farklı bir�ok b�lgesindeki i�me sularında, park ve bah�elerde bulunan toprak �rneklerinde molek�ler y�ntemler kullanılarak Acanthamoeba t�rlerinin varlığı tespit edilmiştir20-23. Bu �alışmanın sonucunda Adana ve Gaziantep illerindeki bazı evlerde kullanılan klima filtrelerindeki toz partik�llerinde baskın olarak A.castellanii t�r� izole edilmiştir. �alışmanın sonu�ları daha �nce Acanthamoeba t�rleri ile ilgili yapılan �alışmaları desteklemektedir. İnsanlar evlerinde patojen olan Acanthameba t�rleri ile i� i�e yaşamakta ve bu tehlikeden haberleri olmamaktadır. Bu �alışma, bu konuda insanlar arasında farkındalık oluşturulmasına katkı sağlayacaktır.�

İlk kez 1990 yılında San Diego Hayvanat Bah�esinde barınan bir maymunda GAE etkeni olarak B.mandrillaris bildirilmiştir24. Daha sonraki yıllarda B.mandrillaris'in neden olduğu GAE ile ilgili �eşitli olgular sunulmuştur. Shivam ve arkadaşları25 32 yaşında imm�nsupresif bir hastanın beyin dokusunda indirekt imm�nfloresan ve PCR y�ntemleriyle B.mandriallis varlığını g�stermiştir. Farnon ve arkadaşları26 yaptıkları �alışmada, B.mandriallis'in organ transplantasyonları ile bulaşabileceğini bildirmiştir. G�n�m�ze kadar B.mandriallis'in neden olduğu 200 farklı GAE olgusu bildirilmiştir. Bu GAE olguları incelendiğinde bunların %41.1'inin frontal loba, %21.7'sinin pariyetal loba, %51.7'sinin temporal loba ve %31'inin oksipital loba yerleşim g�sterdiği g�r�lm�şt�r25. B.mandrillaris'e bağlı bir�ok kutan�z ve GAE olguları bildirilmesine rağmen, �evresel �rneklerden nadir olarak izole edilmiş veya hi� izole edilmemiştir27. Bu nedenle g�n�m�zde hala B.mandriallis'in �evresel dağılımı ve biyolojik aktiviteleri hakkında tartışmalar bulunmaktadır. Latifi ve arkadaşları28 PCR y�ntemi ile İran'daki kaplıca sularında B.mandriallis varlığını araştırmış ve ilk kez kaplıca sularında bu parazitin varlığını bildirmiştir. Retana-Moreira ve arkadaşları11 Amerika'da banyo sularında A.castellanii (T4) ve B.mandrillaris t�rlerini izole etmiştir. Bu �alışmada da insanların yaşam alanları olan evlerinden B.mandriallis varlığı g�sterilmiştir. Tedavi amacıyla kullanılan kaplıca suları, temizlik amacıyla kullanılan banyo suları, ısıtma ve soğutma ama�lı kullanılan klimalarda B.mandirallis'in izole edilmesi toplum sağlığı a�ısından �nemli bir risk oluşturmaktadır. Bu nedenle, �ncelikle sağlık personeli olmak �zere halkın bu parazit hakkında bilin�lendirilmesi gerekmektedir.��

Klimaların �alışma mekanizmalarından dolayı zamanla filtrelerinde toz partik�lleri birikmekte ve bu partik�llerin i�inde bir�ok patojen mikroorganizma bulunmaktadır. �alışmamızda molek�ler y�ntemler kullanılarak klima filtrelerinde A.castellanii, A.griffini ve B.mandrillaris parazitleri tespit edilmiştir. İnsan sağlığının korunması i�in belirli aralıklarla klima temizliği yapılması gerekmektedir. Bu �alışma, serbest yaşayan amiplerin her t�rl� yaşam alanında olabileceğini g�stermektedir. Bununla birlikte, bu �alışmanın daha fazla sayıda �rnek i�eren farklı b�lgelerde tekrarlanması faydalı sonu�lar ortaya koyabilir.

TEŞEKK�R

�alışmaya verdiği destekten dolayı �ukurova �niversitesi Tıp Fak�ltesi �ocuk İmm�noloji ve Allerji Hastalıkları Bilim Dalı ve Fen Bilimleri Biyoteknoloji Anabilim Dalı �ğretim �yesi Prof. Dr. Mustafa Yılmaz'a teşekk�r ederim.

KAYNAKLAR

  1. Farra A, Bekondi C, Tricou V, Mbecko JR, Talarmin A. Free-living amoebae isolated in the Central Africn Republic: epidemiological and molecular aspects. Pan Afr Med J 2017; 1: 26-57.
  2. Taravaud A, Ali M, Lafosse B, et al. Enrichment of free-living amoebae in biofilms developed at upper water levels in drinking water storage towers: an inter-and intra-seasonal study. Sci Total Environ 2018; 21: 157-66.
  3. Saygı G, Polat Z. Free-living amebae and the parasitosies they case (primary amebic meningoencephalitis-granulomatous encephalitis-keratitis). �ukurova �niversitesi Tıp Fak�ltesi Dergisi 2003; 25(3): 140-9.
  4. Visvesvara GS, Moura H, Schuster FL. Pathogenic and opportunistic free-living amoebae: Acanthamoeba spp., Balamuthia mandriallaris, Naegleria fowleria, and Sappinia diploidea. FEMS Immunol Med Microbiol 2007; 50(1): 1-26.
  5. �zcel'in Tıbbi Parazit Hastalıkları �zcel, �zbel, Ak (eds). 2007, pp: 309-21. T�rkiye Parazitoloji Derneği Yayını, No: 22. İzmir.
  6. Schroeder JM, Booton GC, Hay J. Use of subgenic 18S ribosomal DNA PCR and sequencing for genus and genotype identification of Acanthamoeba from humans with keratitis and from sewage sludge. J Clin Microbiol 2001; 39(5): 1903-11.
  7. Sheehan KB, Fagg JA, Ferris MJ, Henson JM. PCR detection and analysis of the free-living amoeba Naegleria in hot springs in Yellowstone and Grand Teton National Parks. Appl Environ Microbiol 2003; 69(10): 5914-8.
  8. Taravaud A, Ali M, Lafosse B, et al. Enrichment of free-living amoebae in biofilms developed at upper water levels in drinking water storage towers: an inter-and intra-seasonal study. Sci Total Environ 2018; 633: 157-66.
  9. Qvarnstrom Y, da Silva AJ, Schuster FL. Molecular confirmation of Sappinia pedata as a causative agent of amoebic encephalitis. J Infect Dis 2009; 199(8): 1139-42.
  10. Perez-Mota J, Solorio-Ordaz F, Cervabtes-de Gortari J. Flow and air conditioning simulations of computer turbinectomized nose models. J Med Biol Eng Comput 2018. https://doi.org/10.1007/s11517-018-1823-2.
  11. Retana-Moreira L, Snadi EA, Cabello-Vilchez C, et al. Isolation and molecular characterization of Acanthamoeba and Balamuthia mandrillaris from combinaton shower units in Costa Rica. Parasitol Res 2014; 113(11): 4117-22.
  12. Visvesvara GS, Moura H, Schuster FL. Pathogenic and opportunistic free-living amoebae: Acanthamoeba spp., Balamuthia mandriallaris, Naegleria fowleri, and Sappinia diploidea. FEMS Immunol Med Microbiol 2007; 50(1): 1-26.
  13. Y�nl� �, �z�elik S, Arıcı MK. The investigation of Acanthamoeba and other free living amoeba in swab samples obtained from conjunctiva and eye lid. Turkiye Parazitol Derg 2015; 39(3): 194-9.
  14. Koltas IS, Eroglu F, Erdem E, Yagmur M, Tanır F. The role of domestic tap water on Acanthamoeba keratitis in non-contact lens wearers and validation of laboratory methods. Parasitol Res 2015; 114(9): 3283-9.
  15. Carnt N, Stapleton F. Strategies for the prevention of contact lens-related Acanthamoeba keratits: a review. Ophthalic Physiol Opt 2016; 36(2): 77-92.
  16. Rodriquez-Martin J, Rocha-Cabrera P, Reyes-Battle M, et al. Presence of Acanthamoeba in the ocular surface in a Spanish population of contact lens wearers. Acta Parasitol 2018; 63(2): 393-6.
  17. Fabres LF, Mascio VJ, Santos DLD, et al. Virulent T4 Acanthamoeba causing keratitis in a patient after swimming while wearing contact lenses in Southern Brazil. Acta Parasitol 2018; 63(2): 428-32.
  18. Gonzalez-Robles A, Salazar-Viilatoro L, Omana-Molina M, et al. Morphological Features and In vitro cytopathic effect of Acanthamoeba griffini trophozoites isolated from a clinical case. J Parasitol Res 2014; 256-10.
  19. Heredero-Bermejo I, Criado-Fornelio A, De Fuentes I,� Soliveri J, Copa-Patino JL, Perez Serrano J. Characterization of a human-pathogenic Acanthamoeba griffini isolated from a contact lens-wearing keratitis patient in Spain. Parasitology 2015; 142(2): 363-73.
  20. Tavares M, Correia da Costa JM, Carpenter SS, et al. Diagnosis of first case of Balamuthia amoebic encephalitis in Portugal by immunofluorescence and PCR. J Clin Microbiol 2006; 44(7): 2660-63.
  21. Dendana F, Trabelsi H, Neiji S, et al. Isolation and molecular identification of Acanthamoeba spp. form oasis water in Tunisia. Exp Parasitol 2018; 187(1): 37-41.
  22. Coşkun KA, Oz�elik S, Tutar L, Elaldı N, Tutar Y. Isolation and identification of free-living amoebae from tap water in Sivas, Turkey. Biomed Res Int 2013; 2013: 675.
  23. Evyapan G, Koltas IS, Eroglu F. Genotyping of Acanthamoeba T15: the environmental strain in Turkey. Trans R Soc Trop Med Hyg 2015; 109(3): 221-4.
  24. Visvesvara GS, Martines AJ, Schuster FL. Leptomyxid ameba, a new agent of amebic meningoencephalitis in humans and animals. J Clin Microbiol 1990; 28(12): 2750-6.
  25. Ong TYY, Khan NA, Siddigui R. Brain-Eating Amoebae: Predilection sites in the brain and disease outcome. J Clin Microbiol 2017; 55(7): 1989-97.
  26. Farnon EC, Kokko KE, Budge PJ, et al. Transmission of Balamuthia mandriallaris by organ transplantation. Clin Infect Dis 2016; 63(7): 878-88.
  27. Saburi E, Rajaii T, Behdari A, Kohansal MH, Vazini H. Free-living amoebae in the water resources of Iran: a systematic review. J Parasit Dis 2017; 41(4): 919-28.
  28. Latifi AR, Niyyati M, Lorenzo-Morales J,� Haghighi A, Seyyed Tabaei SJ, Lasjerdi Z. Presence of Balamuthia mandriallis in hot springs from Mazandaran province, northern Iran. Epidemiol Infect 2016; 144(11): 2456-61.

İletişim (Correspondence):

Do�. Dr. Fadime Eroğlu,

FaBiyosit Mikrobiyoloji-Biyoteknoloji ArGe,

�ukurova �niversitesi Teknokent Binası

B Blok No: 201, Sarı�am, Adana, T�rkiye.

Tel (Phone): +90 535 959 8575,

E-posta (E-mail): eroglufadime@hotmail.com

Yazdır